معمولا در میان افراد این باور غلط وجود دارد که سرطان بیماری است که برای افراد سالخورده اتفاق می‌افتد و البته بیشتر وقت‌ها حق با آنهاست اما خیلی از افراد جوان هم به سرطان مبتلا می‌شوند.تحقیقات و مطالعات نشان می‌دهد که خانم‌ها در مقابل چکاپ‌های منظم و آزمایشات سرطان نسبت به آقایان حساس‌تر و مراقب‌تر هستند. آنها معمولا خیلی بیشتر هم نسبت به نشانه‌های بیماری نگران می‌شوند. اما همیشه هم اینطور نیست. برای مثال خانم‌های جوانتر، خیلی از علائمی که میتواند نشانه سرطان باشد را نادیده می‌گیرند. آنها فکر میکنند که سرطان بیماری است که برای افراد سالخورده اتفاق می‌افتد و البته بیشتر وقت‌ها حق با آنهاست اما خیلی از افراد جوان هم به سرطان مبتلا می‌شوند.البته خیلی از خانم‌ها از آقایان هم در انکار بیماری ماهرتر هستند. اینها کسانی هستند که عمدا علائم و نشانه‌های سرطان را نادیده می‌گیرند. البته همیشه هم مسئله انکار بیماری نیست. بعضی‌ها یک باور فرهنگی وجود دارد که تصور میکنند سرطان بیماری لاعلاج است به همین خاطر لزومی نمی‌بینند که برای درمان مراجعه کنند. حرف زدن در مورد مسائل نگران کننده نباید باعث واکنش منفی از سوی افراد شود. نباید به این حس به افراد القا شود که باید به دنبال هر نشانه کوچکی باشند.
به همین دلیل در ادامه 15 مورد از متداولترین علائم سرطان که باید حتما جدی گرفته شوند را برایتان معرفی می‌کنیم که دیگر هر مشکل کوچکی باعث نگرانی شما نشود:
1) کاهش وزن بی‌دلیل: خیلی از خانم‌ها بدشان نمی‌آید که بدون هیچ سعی و تلاش وزنشان را پایین بیاورند. اما کاهش وزن بی‌دلیل (مثلا 5 کیلو در ماه بدون بالا بردن فعالیت بدنی یا رژیم غذایی) حتما باید مورد چکاپ قرار گیرد. کاهش وزن بی‌دلیل نشانه سرطان است مگر اینکه خلاف آن ثابت شود. همچنین میتواند نشانه مشکل دیگری مثل پرکاری تیروئید باشد. پزشکتان باید آزمایشاتی برای چک کردن وضعیت تیروئیدتان انجام داده و سی‌تی‌اسکنی از بقیه اندام‌های بدن هم تهیه کند. پزشک باید تک‌تک احتمالات را بررسی کند.
2) نفخ کردن: نفخ کردن میتواند یکی دیگر از علائم سرطان باشد که خیلی از خانم‌ها به آن مبتا هستند. نفخ کردن میتواند نشانه سرطان تخمدان باشد. سایر علائم سرطان تخمدان عبارتند از: «درد شکم یا لگن»، «احساس سیری زودرس» (حتی وقتی هیچ غذایی نخورده اید) و «مشکلات ادرار». اگر این نفخ کردن هر روز برای فرد اتفاق بیفتد و برای چند هفته فرد را آزار دهد، حتما باید با پزشکتان مشورت کنید. پزشکتان باید آزمایش خون، سی‌تی‌اسکن و سایر آزمایشات لازم را برای شما انجام دهد.
3) تغییر در سینه: بیشتر خانم‌ها خیلی خوب سینه‌های خود را می‌شناسند، حتی اگر خودشان بطور منظم آنها را آزمایش غده نکنند. اما این تنها نشانه برای سرطان سینه نیست. قرمز و ضخیم شدن پوست سینه که میتواند یک نشانه نادر و شدید سرطان سینه باشد، سرطان سینه التهابی هم باید مورد آزمایش قرار گیرد. اگر جوش یا دانه‌ای روی پوست سینه‌تان مشاهده کردید که بیشتر از یک هفته دوام پیدا کرد، حتما باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر ظاهر نوک سینه‌هایتان تغییر کرد یا ترشحاتی غیرعادی مشاهده کردید، به پزشک مراجعه کنید. تغییر در وضعیت ظاهر سینه‌ها، نشانه بسیار نگران کننده‌ای است.
4) خونریزی بین عادت ماهیانه یا هر نوع خونریزی غیرعادی دیگر: خانم‌هایی که هنوز به یائسگی نرسیده‌اند خیلی‌وقت‌ها به خونریزی‌های زودتر از زمان عادت ماهیانه بی‌توجهی میکنند. همچنین خونریزی‌های از gi را به اشتباه خونریزی عادت ماهیانه تلقی میکنند. اما خونریزی بین زمان عادت ماهیانه، مخصوصا وقتی عادت ماهیانه‌تان منظم است، نیاز به آزمایش و بررسی دارد. خونریزی بعد از رسیدن به یائسگی میتواند نشانه سرطان رحم و خونریزی gi میتواند نشانه سرطان روده باشد. باید ببینید که چه چیز برای شما عادی است و چه چیز غیرعادی. خانمی که هیچوقت بین عادت ماهیانه لکه نمی‌بیند، و بعد ببیند، برای او غیرعادی است اما ممکن است برای فردی دیگر کاملا عادی باشد. پزشکتان به دقت سابقه خانوادگی شما را بررسی خواهد کرد و برحسب زمان خونریزی و سایر علائم آزمایش فراصوت یا بیوپسی برایتان تجویز میکند.
5) تغییرات پوستی: خیلی از ما خال‌هایمان را به دقت بررسی می‌کنیم چون می‌دانیم که یکی از نشانه‌های سرطان پوست است. اما باید تغییر در رنگدانه پوست را هم جدی بگیریم. اگر یکدفعه دچار خونریزی یا ورق ورقه شدن پوست شدید، حتما باید به پزشک متخصص نشان دهید.
6) مشکل در قورت دادن: اگر در قورت دادن مشکل دارید، احتمالا رژیم غذایی‌تان را تغییر داده‌اید. پس جویدن چندان برایتان دشوار نیست. احتمالا بیشتر از سوپ، غذاهای مایع یا محلول‌های پروتئینی استفاده می‌کنید. اما این مشکل در قورت دادن میتواند نشانه سرطان gi باشد مثل مری. پزشکتان باید به دقت سابقه خانوادگی شما را بررسی کرده و آزمایشاتی مثل رادیولوژی سینه یا تست gi انجام دهد.
7) خون در نقطه غیرعادی: اگر در ادرار یا مدفوعتان خون مشاهده کردید به هیچ وجه تصور نکنید که ممکن است از بواسیرتان باشد. میتواند نشانه سرطان روده باشد. پزشکتان باید سوالاتی از شما بپرسد و آزمایشاتی مثل کلونوسکوپی برایتان انجام دهد. همچنین بالا آوردن خون موقع سرفه کردن هم باید به دقت بررسی شود. البته اگر این اتفاق یکبار بیفتد ممکن است خطر جدی نباشد اما در صورت تکرار حتماً باید به پزشک مراجعه کنید.
8) درد شکم و افسردگی: خانم‌هایی که دچار درد در ناحیه شکم و احساس افسردگی بطور همزمان می‌شوند نیاز به چکاپ دارند. برخی محققان رابطه‌ای بین افسردگی و سرطان لوزالمعده پیدا کرده‌اند که هنوز چندان شناخته شده نیست.
9) سوءهاضمه: خانم‌هایی که قبلا باردار شده‌اند صددرصد سوءهاضمه‌ای که با بالا رفتن وزن برایشان اتفاق افتاده بود را بخاطر دارند. اما بدگواری و سوءهاضمه بدون هیچ دلیل مشخص میتواند چراغ قرمز باشد. میتواند نشانه زودهنگام سرطان مری، معده یا گلو باشد. پزشکتان باید سابقه خانوادگی شما را به دقت بررسی کرده و قبل از انتخاب آزمایشات لازم برای شما، سوالات در مورد سوءهاضمه‌تان بپرسد.
10) تغییر در دهان: مخصوصا افراد سیگاری باید به دقت مراقب لکه‌های سفیدی که درون دهان یا روی زبانشان ایجاد می‌شود باشند. بیشتر این لکه‌ها میتواند نشانه پیش سرطان باشد که میتواند منجر به سرطان دهان شود. از دندانپزشک یا پزشکتان بخواهید که به دقت وضعیت را بررسی کنند و درمورد درمان آن تصمیم بگیرند.
11) درد: با بالا رفتن سن شکایت افراد از درد بیشتر می‌شود اما درد میتواند نشانه زودرسی از برخی سرطانها هم باشد. گرچه بیشتر دردها دلیل وجود سرطان نیست. دردهایی که مداوم هستند و به دلایل نامشخص ایجاد می‌شوند حتما باید مورد چکاپ قرار گیرند. پزشکتان باید سابقه خانوادگی شما را به دقت بررسی کرده و براساس آن اطلاعات تصمیم بگیرد که چه آزمایشاتی برای شما لازم‌تر است.
12) تغییر در گره‌های لنفاوی: اگر غده یا برآمدگی روی گره‌های لنفاوی خود در زیربغل یا گردنتان مشاهده کردید، میتواند نشانه‌ای نگران کننده باشد. اگر یکی از گره‌های لنفاویتان به تدریج بزرگتر می‌شوند حتماً باید به پزشک مراجعه کنید. پزشکتان معاینه‌تان خواهد کرد و دلیل بزرگ شدن غده لنفی را بررسی خواهد کرد. همچنین ممکن است برایتان بیوپسی انجام دهد.
13) تب: اگر دچار تب شده‌اید که دلیل آن آنفولانزا یا سایر بیماری‌ها نیست میتواند نشانه‌ای از سرطان باشد. تب معمولا زمانیکه سرطان از نقطه اصلی خود گسترش پیدا کرده باشد اتفاق می‌افتد اما میتواند نشانه سرطان خون‌های تازه مثل لوکمی هم باشد. سایر نشانه‌های سرطان عبارتند از زرده یرقان یا تغییر در رنگ مدفوع. پزشکتان باید شما را تحت معاینه دقیق فیزیکی قرار داده و سابقه دارویی شما را به دقت بررسی کند و سپس آزمایشاتی مثل رادیولوژی، سی‌تی‌اسکن،MRIو سایر آزمایشات را برایتان انجام دهد.
14) خستگی: خستگی نیز یکی دیگر از علائم مبهم سرطان است. این مشکل میتواند بعد از پیشرفت سرطان اتفاق بیفتد اما ممکن است در ابتدای سرطان‌هایی مثل لوکمی یا برخی سرطان‌های روده هم ایجاد شود.
15) سرفه مداوم: سرفه معمولا با سرماخوردگی، آنفولانزا و حساسیت‌ها اتفاق می‌افتد و همچنین میتواند یکی از عوارض جانبی برخی داروها نیز به حساب آید. اما سرفه‌های مداوم (سرفه‌هایی که بیش از سه تا چهار هفته به طول انجامد) به هیچ وجه نباید نادیده گرفته شوند. پزشکتان باید سابقه خانوادگی شما را به دقت بررسی کرده، وضعیت گلو و ریه‌هایتان را معاینه کرده و آزمایشاتی مثل رادیولوژی را برایتان انجام دهد.
توصیه‌های ضدِ سرطانی
میزان ابتلا به سرطان مدام در جهان در حال افزایش است، در حالیکه با تغییر دادن برخی عادت‌‌ها می‌‌توان از ابتلا به آنها پیشگیری کنید.
1) سیگار را ترک کنید: کشیدن سیگار نه تنها میتواند احتمال ابتلا به سرطان ریه را افزایش دهد، بلکه سبب ابتلا به سرطان دهان، کلیه و پانکراس (لوزالمعده) نیز می‌شود. اگر آماده نیستید که سیگار را برای همیشه ترک کنید، حداقل میزان مصرف خود را در طول روز کاهش دهید تا خطر ابتلا به انواع سرطانها کاهش یابد.
2) مصرف غلات را افزایش دهید: مصرف 2 واحد یا بیشتر غلات غنی و کامل در طول روز میتواند تا 40 درصد احتمال ابتلا به سرطان پانکراس و 50درصد احتمال ابتلا به سرطان پستان را کاهش دهد. بررسیها همچنین حاکی از این موضوع است که فیبر موجود در غلات میتواند از شما در برابر ابتلا به سرطان کولورکتال حفاظت کند.
3) وزن‌تان را پایین بیاورید: بررسیها نشان داده بین اضافه وزن و ابتلا به 6 نوع سرطان متفاوت از جمله سرطان پستان و کولون (روده) رابطه نزدیکی وجود دارد. در ضمن جالب است بدانید افراد چاقی که به سرطان مبتلا می‌شوند، کمتر از سایرین به درمان‌ها جواب می‌‌دهند.
4) ورزش کنید: ورزش کردن نه تنها به کنترل وزن، بلکه به پیشگیری از ابتلا به انواع سرطانها هم کمک میکند، حتی تا حدی میتواند برای افرادی که نمی‌‌توانند سیگار شان را ترک کنند هم مفید باشد.
5) مصرف آنتی‌‌اکسیدان‌ها را افزایش دهید: مصرف میوه و سبزیجات نه تنها به کنترل وزن کمک میکند، بلکه به دلیل فیتوکمیکال‌ها و آنتی‌اکسیدان‌هایی که دارند می‌‌توانند از ابتلای فرد به سرطان هم پیشگیری کنند. توصیه ما به شما اینست که تنوع را رعایت کنید و میوه و سبزیجات با رنگ‌‌های مختلف را مصرف کنید. بررسیها نشان داده مصرف «بروکلی» و «کلم پیچ» میتواند از ابتلا به سرطان کولون پیشگیری کند. مصرف گوجه فرنگی هم برای پیشگیری از ابتلا به سرطان معده و پانکراس مفید است.
6) سیر بخورید: گرچه مصرف «سیر» و «پیاز» سبب می‌شود دهان شما بوی بدی بدهد، اما تحقیقات نشان داده که سبزیجات این خانواده میتواند احتمال ابتلا به سرطان مغز استخوان، تخمدان، کلیه‌و... را کاهش دهد.
7) از پوست خود در برابر آفتاب محافظت کنید: مواجهه طولانی مدت با نور آفتاب میتواند احتمال ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد. برخلاف تصورات عمومی برنزه کردن چه به روش طبیعی و چه سولاریوم بی‌‌خطر نیست. سعی کنید هر روز هرگاه قرار است از منزل خارج شوید ضدِآفتاب با SPF مناسب استفاده کنید و اگر برای طولانی مدت بیرون می‌‌مانید، عرق کردید یا به شنا رفتید، هر چند ساعت یک بار کرم خود را تجدید کنید.
8) تخم مرغ بخورید: بررسی‌های اخیر پژوهشگران نشان داده که مصرف تخم مرغ میتواند از ابتلا به سرطان پستان پیشگیری کند. محققان می‌‌گویند زنانی که در هفته 6 عدد تخم‌‌مرغ مصرف میکنند، 44درصد در مقایسه با زنانی که 2 عدد یا مقدار کمتری در هفته تخم مرغ می‌‌خورند، به سرطان پستان مبتلا می‌شوند. دلیل این موضوع نیز وجود ماده ای به نام «کولین» در زرده تخم مرغ است.
9) پرهیز از مصرف نوشیدنی‌های الکلی: با اینکه این مورد دغدغه کشور ما نیست، اما جالب است بدانید که بررسی‌های فراوانی نشان داده که نوشیدن الکل میتواند احتمال ابتلا به سرطان مغز و گردن، استخوان، کبد و کولون را افزایش دهد. همچنین رابطه نزدیکی بین مصرف الکل و ابتلا به سرطان پستان در زنانی که تحت هورمون درمانی جایگزین قرار دارند، یا زمینه خانوادگی ابتلا به این بیماری را دارند، وجود دارد.
10) ویتامین D مصرف کنید: درست است که مصرف این ویتامین نمی‌‌تواند از ابتلا به همه سرطانها پیشگیری کند، اما طبق بررسیها میتواند احتمال ابتلا به سرطان پستان و کولون را کاهش دهد. ویتامین D در نور آفتاب و برخی ماهی‌های چرب وجود دارد.